हिन्दीमा एउटा उखान छ, "जीसकी लाठी उसीकी भैँस" याने जसको हातमा लट्ठी हुन्छ, भैंसी पनि उसैको हुन्छ। यो कुरो कतिको व्यवहारिक हो वा होइन ? त्यता तिर नलागी, अहिले हाम्रो देशको अवस्था हेर्ने हो भने यो कुरो एकदम सहि तरीकाले लागु हुन्छ र त्यही नै भैरहेको पनि छ।
नियम, कानून, आपसी सम्झौता अनुसार गरिएको भएपनि अझ संविधानमै उल्लेख गरेर राष्ट्रलाई हित हुने केहि कार्य गरिन लागेको वा गरिने योजना मात्रै केहि बनेको भएमा पनि त्यस्ता कुराहरु यदि आफु र पार्टी अनुकुल नभएमा त्यस्ता कुराको ठुलो बिरोध हुन्छ वा गरिन्छ। त्यसमा राजनीतिक रंग चढाएर आन्दोलन नै सुरु हुन्छ। चक्का जाम, हड्ताल तोडफोड मसाल जुलुस अनि नेपाल बन्द नै गरिन्छ। यसरी गरिने विरोधबाट राष्ट्रले दैनिक अरबौँ रुपैयाँ बराबरको नोक्सानी बेहोर्नु पर्छ भने सर्वसाधारण जनताहरुले सामना गर्ने समस्याहरुको त् कुरै नगरौं। त्यसमापनि असाहय तथा बृद्ध अनि बिरामीहरुले सामना गर्नु पर्ने अप्ठ्याराहरुको त् के कुरा गर्ने, केहि नभनी सबैले बुझ्ने कुरा भए यी त् । तैपनि आफ्नो स्वार्थपूर्तिको लागि केहि औलाले गन्न सक्ने छट्टु कार्यकर्ताहरुलाई लगाएर निमुखा सोझा कार्यकर्ताहरुलाई परिचल गरि सार्वजनिक सम्पति तोडफोट गर्ने, दैनिक कमाई खाने सवारीका साधन तोडफोड, आगजनी गरिदिने जस्ता कार्यहरु गर्दै आफ्नो पाखुरीको बलको प्रदर्शन गर्न थाल्छन ।
राष्ट्रले राष्ट्रिय तथा जनहितका लागि पुराना र समयानुकुल नभएका नीति नियमलाई परिमार्जन गर्दै राष्ट्रिय तथा जनहितकालागि समयानुकुल कानून तथा नीति नियमहरु क्याबिनेट स्तरबाट पारित गरेर लागु गराउन खोज्दा पछि बिभिन्न बहानामा त्यस्ता कुराको समेत बिरोध गर्छन, बिरोध मात्रै नभएर आन्दोलन नै सुरुहुन्छ, अनि तोडफोड र आगजनी के के के के, त्यसको यहाँ के उल्लेख गरौँ, सबैलाई थाहा भएकै कुरा हो।
फेरी मुख्य कुरो अर्कै छ, यसरी बिरोध भएपछि सरकार पछि हटीदिन्छ र आफुले गरेको निर्णय फिर्ता गर्छ वा आन्दोलनकारीले राखेको माग पुरा गरिदिने बहानामा आफुले गरेको पुर्व निर्णयमा आन्दोलनकारीको चाहना अनुसार नै परिवर्तन गरिदिन्छ । यसरी हरेक क्षेत्रमा सरकार निरही हुदै गएको देखिन्छ। शिक्षाको कुरा गर्ने हो भने अब सरकारले एउटा नीति ल्याएको हुन्छ स्कूलहरुले आफ्नो स्कूल अनुकुल र आफ्नो स्कुललाई बढी फाइदा हुने नीतिनियम अबलम्बन गरी संचालन गरेका हुन्छन। स्वास्थ्यमा तेस्तै छ, सरकारले तोकेको मापदण्ड बिपरित स्वास्थ्य संस्थाहरु संचालन भैरहेका छन् र सोही अनुसार शुल्क अशुली रहेका छन भने उपभोक्ता मुखी उद्योग व्यापार व्यवशायहरु पनि सरकारले जनहित तथा जनस्वास्थ्यको लागि निर्धारण गरेको न्युनतम गुणस्तर वा मापदण्ड भन्दा निकै तल झरेर उपभोग्य सामाग्रीहरु उत्पादन गरि त्यसरी नै मुल्य अशुलिरहेका छन्। त्यस्तै सेवामुलक उद्योग व्यवशायहरुले पनि त्यसरीनै सरकारी नीति र मापदण्ड बिपरित सेवा प्रदान गरेर अत्याधिक सेवा शुल्क तथा नाफा अशुल्छन। यसरी राष्ट्र समाज र जनहित बिपरित कार्य गर्ने अनि त्यसमा सम्बन्धित निकायले प्रचलित नियम कानून अनुसार कारवाही गर्यो भने कारवाहीमा पर्नेले बिरोध गर्ने आन्दोलन गर्ने, के के हो के के, जो चोर उसैको ठुलो स्वर भने झैँ छ ।
अब हुदाहुदा, अनुगमन गर्न आएका सरकारी प्रतिनिधिहरुलाई जेले पायो तेसैले हिर्काउने तथानाम गालीगलौच गर्ने हात हालाहाल गर्ने जस्ता कार्य गर्छन व्यापार व्यवशायीहरु, फेरी बिडम्बना, प्रचलित नियम कानून अनुसार कम गर्न आएका सरकारी कर्मचारीहरुलाई त्यसरी बाधा अड्चन पुर्याउने र गालीगलौच तथा हात हाल्ने जस्तो कार्य गर्नेलाई केहि गरिदैन। यसले गर्दा काम गर्ने कर्मचारीहरुको मनोबल घट्ने तथा त्यस्ता अराजक कार्य गर्नेको मनोबल बढ्ने हुनाले सम्बन्धित निकायले समयमै कडाइका साथ नियमानुसार काम कारवाही नगरेमा समाजमा यस्तै अराजकता फैलिने र समाज नै गलत बाटोमा डोरिने कुरालाई नकार्न सकिदैन। अतः यस्तो कुरालाई समयमा नै मनन गरि उचित कदम चाल्न सम्बन्धित निकायलाई समेत सुचित गरिन्छ।
नियम, कानून, आपसी सम्झौता अनुसार गरिएको भएपनि अझ संविधानमै उल्लेख गरेर राष्ट्रलाई हित हुने केहि कार्य गरिन लागेको वा गरिने योजना मात्रै केहि बनेको भएमा पनि त्यस्ता कुराहरु यदि आफु र पार्टी अनुकुल नभएमा त्यस्ता कुराको ठुलो बिरोध हुन्छ वा गरिन्छ। त्यसमा राजनीतिक रंग चढाएर आन्दोलन नै सुरु हुन्छ। चक्का जाम, हड्ताल तोडफोड मसाल जुलुस अनि नेपाल बन्द नै गरिन्छ। यसरी गरिने विरोधबाट राष्ट्रले दैनिक अरबौँ रुपैयाँ बराबरको नोक्सानी बेहोर्नु पर्छ भने सर्वसाधारण जनताहरुले सामना गर्ने समस्याहरुको त् कुरै नगरौं। त्यसमापनि असाहय तथा बृद्ध अनि बिरामीहरुले सामना गर्नु पर्ने अप्ठ्याराहरुको त् के कुरा गर्ने, केहि नभनी सबैले बुझ्ने कुरा भए यी त् । तैपनि आफ्नो स्वार्थपूर्तिको लागि केहि औलाले गन्न सक्ने छट्टु कार्यकर्ताहरुलाई लगाएर निमुखा सोझा कार्यकर्ताहरुलाई परिचल गरि सार्वजनिक सम्पति तोडफोट गर्ने, दैनिक कमाई खाने सवारीका साधन तोडफोड, आगजनी गरिदिने जस्ता कार्यहरु गर्दै आफ्नो पाखुरीको बलको प्रदर्शन गर्न थाल्छन ।
राष्ट्रले राष्ट्रिय तथा जनहितका लागि पुराना र समयानुकुल नभएका नीति नियमलाई परिमार्जन गर्दै राष्ट्रिय तथा जनहितकालागि समयानुकुल कानून तथा नीति नियमहरु क्याबिनेट स्तरबाट पारित गरेर लागु गराउन खोज्दा पछि बिभिन्न बहानामा त्यस्ता कुराको समेत बिरोध गर्छन, बिरोध मात्रै नभएर आन्दोलन नै सुरुहुन्छ, अनि तोडफोड र आगजनी के के के के, त्यसको यहाँ के उल्लेख गरौँ, सबैलाई थाहा भएकै कुरा हो।
फेरी मुख्य कुरो अर्कै छ, यसरी बिरोध भएपछि सरकार पछि हटीदिन्छ र आफुले गरेको निर्णय फिर्ता गर्छ वा आन्दोलनकारीले राखेको माग पुरा गरिदिने बहानामा आफुले गरेको पुर्व निर्णयमा आन्दोलनकारीको चाहना अनुसार नै परिवर्तन गरिदिन्छ । यसरी हरेक क्षेत्रमा सरकार निरही हुदै गएको देखिन्छ। शिक्षाको कुरा गर्ने हो भने अब सरकारले एउटा नीति ल्याएको हुन्छ स्कूलहरुले आफ्नो स्कूल अनुकुल र आफ्नो स्कुललाई बढी फाइदा हुने नीतिनियम अबलम्बन गरी संचालन गरेका हुन्छन। स्वास्थ्यमा तेस्तै छ, सरकारले तोकेको मापदण्ड बिपरित स्वास्थ्य संस्थाहरु संचालन भैरहेका छन् र सोही अनुसार शुल्क अशुली रहेका छन भने उपभोक्ता मुखी उद्योग व्यापार व्यवशायहरु पनि सरकारले जनहित तथा जनस्वास्थ्यको लागि निर्धारण गरेको न्युनतम गुणस्तर वा मापदण्ड भन्दा निकै तल झरेर उपभोग्य सामाग्रीहरु उत्पादन गरि त्यसरी नै मुल्य अशुलिरहेका छन्। त्यस्तै सेवामुलक उद्योग व्यवशायहरुले पनि त्यसरीनै सरकारी नीति र मापदण्ड बिपरित सेवा प्रदान गरेर अत्याधिक सेवा शुल्क तथा नाफा अशुल्छन। यसरी राष्ट्र समाज र जनहित बिपरित कार्य गर्ने अनि त्यसमा सम्बन्धित निकायले प्रचलित नियम कानून अनुसार कारवाही गर्यो भने कारवाहीमा पर्नेले बिरोध गर्ने आन्दोलन गर्ने, के के हो के के, जो चोर उसैको ठुलो स्वर भने झैँ छ ।
अब हुदाहुदा, अनुगमन गर्न आएका सरकारी प्रतिनिधिहरुलाई जेले पायो तेसैले हिर्काउने तथानाम गालीगलौच गर्ने हात हालाहाल गर्ने जस्ता कार्य गर्छन व्यापार व्यवशायीहरु, फेरी बिडम्बना, प्रचलित नियम कानून अनुसार कम गर्न आएका सरकारी कर्मचारीहरुलाई त्यसरी बाधा अड्चन पुर्याउने र गालीगलौच तथा हात हाल्ने जस्तो कार्य गर्नेलाई केहि गरिदैन। यसले गर्दा काम गर्ने कर्मचारीहरुको मनोबल घट्ने तथा त्यस्ता अराजक कार्य गर्नेको मनोबल बढ्ने हुनाले सम्बन्धित निकायले समयमै कडाइका साथ नियमानुसार काम कारवाही नगरेमा समाजमा यस्तै अराजकता फैलिने र समाज नै गलत बाटोमा डोरिने कुरालाई नकार्न सकिदैन। अतः यस्तो कुरालाई समयमा नै मनन गरि उचित कदम चाल्न सम्बन्धित निकायलाई समेत सुचित गरिन्छ।
No comments:
Post a Comment