World Cup फुटबल प्रतियोगिता - बिगत र वर्तमान !

World Cup याने बिश्वकप फुटबल प्रतियोगिता हुने दिनहरुको हरेक संस्करणमा बिश्व भरीका फुटबल प्रेमीहरुको कौतुहल, उत्सुकता अनि व्यग्रताको साथ पर्खाई हुने गर्दछ।  प्रत्येक ४ वर्षको अन्तरालमा आयोजना हुने बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता बिश्व भरिका मनिषहरुको प्रिय प्रतियोगिता भन्दा फरक नपर्ला । के बालक के बृद्ध सबैले उत्तिकै उत्साहको साथ हेर्ने खेल हो यो बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता। हुनत, टेक्नोलोजीको  बिकाश संगै अहिले घर घरमा बसेर यूरोप लगायतको मुलुकहरुमा आयोजना हुने उच्च क्लब स्तरीय लिग फुटबल प्रतियोगिताहरु हेर्ने गरेका छौ। यूरोपका केहि राष्ट्रहरुमा हुने बिश्व स्तरिय लिग फुटबल प्रतियोगिता हरुमा  English Premiere League, Spainish Liga, Germany Bundesliga त्यस्तै Serie A निकै चर्चित र उच्च स्तरीय तथा निकै ठुलो धनराशीको लेनदेन हुने प्रतियोगिता हो। यी राष्ट्रहरुको लिग फुटबलमा बिश्व भरिका नामचलेका स्टार खेलाडीहरु सम्मिलित भएका हुन्छन। यस्तो उच्चस्तरिय फुटबल खेलहरु टेलिभिजन मार्फत प्रत्यक्ष रुपमा हेर्ने गरेको भएता पनि प्रत्येक चार बर्षमा आयोजना हुने बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको छुट्टै बिशेष महत्व तथा आकर्षण ब्याप्त छ बिश्व भरिका फुटबल प्रेमीहरु बिचमा।
फ्रान्सका नागरिक, French Football Federation का प्रेसिडेन्ट तथा FIFA को तेस्रो प्रेसिडेन्ट Jules Rimet,को बिशेष सक्रियतामा World Cup फुटबल प्रतियोगिता सन् १९३० को जुलाई १३ देखि ३० सम्म 
पहिलो पल्ट उरुग्वेमा आयोजना भएको थियो। १३ राष्ट्रहरु प्रतिष्पर्धी रहेको सो पहिलो बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको फाइनल खेल अर्जेन्टिना र उरुग्वे बिच सम्पन्न भएको थियो। बिश्व कपको त्यस ऐतिहासिक प्रतियोगितामा ४ - २ गोलको अन्तरले उरुग्वेले पहिलो ऐतिहासिक बिजय हासिल गरेर प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।
सन् १९३० देखि १९७० सम्मको बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको बिजयी राष्ट्रिय टीमलाई प्रदान गरिने Trophy को नाम नै Jules Rimet Trophy राखिएको थियो।  पछि सन् १९७४ देखि बिजयी राष्ट्रलाई प्रदान गरिने Trophy को FIFA World Cup Trophy नामकरण गरिएको थियो।
दोस्रो बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९३४ को २७ मे देखि १० जुन सम्म इटाली मा आयोजना गरिएको थियो। यसपाली प्रतियोगितामा १६ राष्ट्रका टिमहरु सहभागी भएका थिए। जुन प्रतियोगितामा इटालीले चेकोस्लाभिया लाई २ - १ गोल अन्तरले प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।
तेस्रो बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९३८ को ४ जुन देखि १९ जुन सम्म फ्रान्समा आयोजना गरिएको थियो। यस प्रतियोगितामा पनि १६ राष्ट्रका टिमहरु सहभागी भएका थिए। जुन प्रतियोगितामा इटालीले हंगेरीलाई ४ - २ गोल अन्तरले प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।
चौथो बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९५० को २४ जुन देखि १६ जुलाई सम्म ब्राजिलमा आयोजना
भएको थियो। सन् १९४२ र १९४६ मा दोस्रो बिश्व युद्धको कारण बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता हुनसकेको थिएन। ब्राजिलमा आयोजित यस प्रतियोगितामा पनि १६ राष्ट्रका टिमहरु सहभागी भएका थिए। जुन प्रतियोगितामा पहिलो बिश्व कप बिजेयता उरुग्वेले आयोजक राष्ट्र ब्राजिललाई २ - १ गोल अन्तरले प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।
पाचौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९५४ को १६ जुन देखि ४ जुलाई सम्म स्विटजरल्याण्डमा आयोजना भएको थियो। यस प्रतियोगितामा १६ राष्ट्रका टिमहरु सहभागी भएका थिए। पश्चिम जर्मनीले हंगेरीलाई ३ - २ गोल अन्तरले जितेर बिजयी भएको थियो। तर समूह चरणको खेलमा हंगेरीले पश्चिम जर्मनीलाई ८ गोल गरेको थियो भने ३ गोल खाएको थियो। त्यस्तै क्वाटर फाइनल खेलमा ब्राजीललाई ४ - २ गोलले जितेको थियो भने सोही  गोल अन्तरले सेमी-फाइनलमा उरुग्वेलाई समेत जितेर फाइनल पुगेको थियो।
छैठौ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९५८ को ८ देखि २९ जुन सम्म स्विडेनमा आयोजना भएको थियो। यस
प्रतियोगितामा १६ राष्ट्रका टिमहरु सहभागी भएका थिए। यसै बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताबाट त्यस समय देखि हाल सम्म पनि उत्तिकै चर्चित, फुटबल खेलका लिजेण्ड खेलाडी १७ बर्षको सानो उमेरमै पेलेको उदय भएको थियो। जसको नाममा बिश्व कप फुटबल खेलसंग सम्बन्धित थुप्रै रेकर्डहरु रहेको छ। ब्राजिलले आयोजक राष्ट्र स्विडेनलाई ५ - २ गोल अन्तरले हराएर फाइनल खेल जितेको थियो। यस प्रतियोगितामा पेलेले ६ गोल गरेका थिए। ग्रुप खेलमा सोभियतसंघ संगको अन्तिम खेलमा मात्रै खेल्न पाएका पेलेले त्यस खेलमा कुनै गोल गर्न सकेका थिएनन्, तर उसको बल कन्ट्रोल र ड्रीबिलिंग पावर निकै उत्कृष्ट थियो। त्यसैले गर्दा  Wales बिरुद्ध क्वाटर-फाइनल खेलमा उनलाई खेलाईएको थियो र त्यस खेलमा ब्राजिलको लागि पेलेले नै एक मात्र बिजयी
गोल समेत गरे। त्यस खेल पछि पेलेको खेल कौशलको चौतर्फि तारिफ हुन थाल्यो। पेलेले आफ्नो खेल कौशलको तरिफलाई त्यसै खेरजान दिएनन्। फ्रान्स बिरुद्ध खेलिएको सेमी-फाइनल खेलमा समेत पेलेले ३ गोल गरेर ह्याट्रिक गरेका थिए र सो प्रतियोगितामा ५ - २ गोल अन्तरले ब्राजिल बिजयी भएको थियो। त्यस्तै फाइनल खेल आयोजक स्विडेन संग भएको थियो र पेलेले २ गोल गरेका थिए। 
सातौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९६२ को ३० मे देखि १७ जुन सम्म चिलिमा आयोजना भएको थियो। यो सातौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता हिम्सात्मक तथा खराब Atmosphere को कारण ठुलो बदनाम भएको थियो। ब्राजिलले चेकोस्कोलोभाकियालाई ३ - १ गोल अन्तरले जितेर लगातार दोस्रोपटक बिजयी भएको थियो।

आठौँ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९६६ को ११ देखि ३० जुलाई सम्म England मा आयोजना भएको थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको फाइनल खेलमा आयोजक राष्ट्र England ले पश्चिम जर्मनीलाई ४ - २ गोल अन्तरले हराएको थियो। त्यस्तै यो प्रतियोगितामा दुई नवप्रवेशी राष्ट्रहरु यूरोपबाट पोर्चुगल तथा एशियाबाट उतर कोरिया सहभागी भएका थिए।  पोर्चुगल सेमी-फाइनलमा पुगेर England संग पराजित भएको थियो। त्यस बिश्व कप प्रतियोगितामा तेस्रो भएको थियो। त्यस्तै एशिया महादेशको प्रतिनिधित्व गर्दै बिश्व कपमा पहिलो चोटी सहभागी भएको उतर कोरिया आफ्नो समूह चरणको खेलमा इटाली जस्तो शक्तिशाली टिमलाई जितेर क्वाटर-फाइनल सम्म पुग्न सफल भएको थियो। यसै बिश्व कपमा ब्राजिल समूह चरणबाट अगाडी बढ्न सकेको थिएन । यो बिश्व कपको सबैभन्दा महत्वपूर्ण घटना हो बिश्व कप ट्रफी चोरी हुनु, ट्रफी प्रदर्शनी गर्ने क्रममा चोरी भएको थियो। पछि खोजीको क्रममा Pickles भन्ने कुकुरले मार्च १९६६ मा लण्डनको झाडीमा पत्रिकाले बेरेर राखेको अवस्थामा भेटाएको थियो।
नवौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९७० को ३१ मे देखि २१ जुन सम्म मेक्सिकोमा आयोजना भएको थियो।
आफ्नो सबै खेलमा बिजयी हुदै फाइनल पुगेको ब्राजिलले २ पटक प्रतियोगिता जितिसकेको इटालीलाई ४ - १ गोल अन्तरले पराजित गर्दै तेस्रो पटक प्रतियोगिता जितेर ब्राजिलले बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको  Jules Rimet Trophy स्थाई रुपमा जितेको थियो।  तर पछि फेरी यो ट्रफी १९ डिसेम्बर १९८३ मा चोरी भएको थियो र आजको मिति सम्म पनि यो भेटिएको छैन। धेरै पछि ओरिजिनल ट्रफीको ओरिजिनल बेस मात्रै भेटिएको थियो।
दशौँ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९७४ को १३ जुन देखि ७ जुलाई सम्म पश्चिम जर्मनीमा आयोजना

भएको थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा पहिलो पटक दोस्रो चरणको खेलहरु समुहगत रुपमा खेलाइएको थियो। पहिलो चरणमा प्रत्येक समूहको बिजेता र उपविजेता ८ राष्ट्रको टोलीहरुलाई दुई समूहमा विभाजान गरि लीग खेल खेलाइएको थियो र दुवै समूहका बिजयी टोलीहरु फाइनल खेलका लागि छनौट भएका थिए। सोही आधारमा पश्चिम जर्मनी र नेदरल्याण्ड बीच ७ जुलाई १९७४ का  दिन खेलिएको फाइनल खेलमा पश्चिम जर्मनीले नेदरल्याण्डलाई २ - १ गोल अन्तरले पराजित गर्दै दोस्रो पटक बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता जितेको थियो। यसै बिश्व कप प्रतियोगितामा पहिलो पटक  FIFA World Cup Trophy प्रतियोगिताको बिजयी राष्ट्रिय टोलीलाई प्रदान गरिन थालेको हो। अहिले सम्म पनि निरन्तर बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको बिजयी राष्ट्रलाई सोहि Trophy प्रदान गरिदै आएको छ।
एघारौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९७८ को १ देखि
२५ जुन सम्म अर्जेन्टिनामा आयोजना भएको थियो। यो बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा पनि दसौं बिश्व कपमा जस्तै दोस्रो चरणको खेलहरु समुहगत रुपमा लीग खेलाइएको थियो।  त्यसै अनुसार आयोजक राष्ट्र अर्जेन्टिना र नेदरल्याण्ड बीच २५ जुन १९७८ का  दिन फाइनल भएको थियो र त्यसमा अर्जेन्टिनाले नेदरल्याण्डलाई ३ - १ गोल अन्तरले पराजित गर्दै पहिलो पटक बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता जितेको थियो।
बाह्रौ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९८२ को १३ जुन देखि ११ जुलाई सम्म स्पेनमा आयोजना भएको थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता देखि फाइनल राउन्डमा २४ राष्ट्रका टोलीहरु सहभागी भएका थिए। २४ टोलीलाई ४ राष्ट्र सम्मिलित ६ वटा ग्रुप बनाएर पहिलो चरणको लीग खेल खेलाइएको थियो। पहिलो चरणको खेलमा प्रत्येक समूहको पहिलो र दोस्रो हुने १२ वटा टिमहरुलाई दोस्रो चरणको खेलमा सहभागी गराइयो।  १२ टोलीलाई ३ राष्ट्र समिलित ४ समूह बनाएर लीग खेल खेलाइयो र प्रत्येक समूहबाट प्रथम हुने ४ राष्ट्रहरु बिच सेमी-फाइनल खेलाएर सेमी-फाइनलका बिजयी दुई टिमहरु बीच फाइनल खेल  ११ जुलाई १९८२ मा सम्पन्न भएको थियो। जसमा इटालीले पश्चिम जर्मनीलाई ३ - १ गोल अन्तरले जितेर  कुल तीन पटक बिश्व कप प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।
तेह्रौ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९८६ को ३१ मे देखि २९ जुन सम्म मेक्सिकोमा आयोजना भएको थियो।

हुन् त् यो प्रतियोगिता कोलम्बियाले आयोजना गर्ने मौका पाएको थियो।  आर्थिक कारणले गर्दा  कोलम्बियाले प्रतियोगिता आयोजना गर्न नसक्ने भएपछि मेक्सिकोले प्रतियोगिता आयोजना गर्ने मौका पाएको थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा फाइनल राउन्डमा सहभागी २४ राष्ट्रका टोलीहरु ४ राष्ट्र सम्मिलित ६ वटा ग्रुप बनाएर पहिलो चरणको लीग खेल खेलाइएको थियो। यसरी पहिलो चरणको खेलबाट प्रत्येक समूहको पहिलो र दोस्रो हुने १२ वटा टिमहरु तथा ६ टोली मध्ये तेस्रो हुने उत्कृष्ट ४ टोलीलाई समेत सम्मिलित गराई १६ टोलीलाई नक्आउटको आधारमा प्रि - क्वाटर फाइनल खेल खेलाइएको थियो। यसरी प्रि-क्वाटर फाइनल, क्वाटर फाइनल, सेमि-फाइनल र फाइनल खेल खेलाइएको थियो।  जसमा अर्जेन्टिनाले

पश्चिम जर्मनीलाई ३ - २ गोल अन्तरले जितेर  दोस्रो पटक बिश्व कप प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो। यसै बिश्व कप प्रतियोगितामा अर्जेन्टिनाका डिएगो माराडोनाले आफ्नो राष्ट्रको लागि उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेका थिए। England संग भएको क्वाटर फाइनल खेलमा माराडोनाले हाफ-टाइम पछिको खेलमा दुई गोल गरेका थिए, पहिलो गोल, जुन वास्तबमा माराडोनाले हातले गोल गरेका थिए। रेफ्रिले ह्याण्ड नदेख्दा त्यस गोललाई इतिहासमै Hand of God को नामले प्रख्यात हुनपुगेको थियो, जुन अहिले सम्म कायमै छ। त्यस्तै सोहि खेलमा माराडोनाले खेल मैदानको सेन्टरबाट England का पाँच खेलाडीहरुलाई छलाऊदै गरेको दोस्रो गोल,जसलाई सन् २००२ मा FIFA Website द्वारा गरिएको Votingसर्वेक्षणबाट  Goal of the Century को उपनाम समेत दिइएको थियो। यसै प्रतियोगिताबाट माराडोना बिश्व विख्यात भएका थिए।
चौधौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९९० को ८ जुन देखि ८ जुलाई सम्म इटालीमा आयोजना भएको थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता देखि फाइनल राउन्डमा सम्मिलित २४ राष्ट्रका टोलीहरु बीच ४ राष्ट्र सम्मिलित ६ वटा ग्रुप बनाएर पहिलो चरणको लीग खेल खेलाइएको थियो। त्यस्तै प्रत्येक समूहको पहिलो र दोस्रो हुने १२ वटा टिमहरु तथा तेस्रो हुने उत्कृष्ट ४ राष्ट्रका टोलीलाई समिलित गराई १६ राष्ट्रका टोलीहरु बीच १९८६ को बिश्व कप झैँ प्रि - क्वाटर फाइनल खेल खेलाइएको थियो। यसरी नै बिजयी राष्ट्रको टोलीहरुलाई
क्वाटर फाइनल, सेमि-फाइनल खेल हुदै फाइनल खेला पश्चिम जर्मनी र अर्जेन्टिनाको बीच भएको थियो।जसमा अर्जेन्टिनालाई पश्चिम जर्मनीले १ - ० गोल अन्तरले जितेर  तेस्रो पटक बिश्व कप प्रतियोगितामा  बिजयी भएको थियो।

पन्ध्रौ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९९४ को १७ जुन देखि १७ जुलाई सम्म अमेरिकामा आयोजना भएको  थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता पनि चौधौँ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको जस्तै खेलाइएको थियो । बिश्व कप प्रतियोगिताको इतिहासमा सबै भन्दा धेरै दर्शकहरुले हेरेको प्रतियोगिता नै यही भएको छ, आजसम्म पनि, यस प्रतियोगिता अवधिमा औसत दर्शक संख्या ६९००० रहेको छ। यस बिश्व कप प्रतियोगिताको फाइनल खेल ब्राजिल र इटाली बीच भएको थियो। ९० मिनेटको पुरा खेल अवधि र ३० मिनेटको थप खेल अवधिमा समेत गोलरहित बराबरी भएपछि पेनाल्टी हानिएको थियो। जसमा ब्राजिलले ३ - २ गोल अन्तरले इटालीलाई हराएर चौंथो पटक बिजयी भएको थियो।
सोह्रौँ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता १९९८  को १० जुन देखि १२ जुलाई सम्म दोस्रो पटक फ्रान्समा आयोजना भएको  थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताबाट ३२ राष्ट्रका टोलीहरुले फाइनल राउण्डमा प्रतिष्पर्धा
गरेका थिए। आयोजक राष्ट्र फ्रान्स तथा अघिल्लो बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिताको बिजयी राष्ट्र बीच फाइनल खेल सम्पन्न भएको थियो। जसमा ३ - ० गोल अन्तरले आयोजक राष्ट्र फ्रान्स पहिलो पटक बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।

सत्रौँ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता पहिलो पल्ट एसिया महादेशमा सम्पन्न भएको थियो। ब्राजिलले आफुले खेलेका सबै खेलहरुमा बिजयी हुदै, ३० जुन २००२ मा जापानमा सम्पन्न भएको फाइनल खेलमा पनि २ - ० गोल अन्तरले जर्मनीलाई पराजित गर्दै ब्राजिल ५ औँ पल्ट बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।  २००२ को ३१ में  देखि ३० जुन सम्म दक्षिण कोरिया र जापानले बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता सफलता पूर्वक आयोजना गरेका थिए। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा इतिहासमै पहिलो पल्ट कुनै एसियाली राष्ट्र सेमी-फाइनल सम्म पुगेको थियो। दुवै आयोजक राष्ट्रहरु जापान र दक्षिण कोरिया समूह बिजयी भएर दोस्रो चरणको प्रि-क्वाटर फाइनलमा पुगेका थिए। जापान प्रि-क्वाटर फाइनलमा टर्की सँग १ - ० गोल अन्तरले पराजित भएर प्रतियोगिताबाट बाहिरियो भने दक्षिण कोरियाले चमत्कारीक खेलको प्रदर्शन गर्दै प्रि-क्वाटर फाइनलमा इटाली जस्तो फुटबल खेलको महाशक्ति राष्ट्रलाई २ - १ गोल अन्तरले पराजित गरेको थियो। ९० मिनेटसम्म १ - १ गोलको बराबरी भएपछि थपिएको ३० मिनेटको खेलको १७औं मिनेटमा १ गोल थपेको थियो। त्यस्तै क्वाटर-फाइनलमा यूरोप महादेशको अर्को फुटबल खेलको महाशक्ति राष्ट्र स्पेनलाई पेनाल्टी सूट आउटमा ५ - ३ गोल अन्तरले पराजित गरेको थियो। पहिलो ९० मिनेटसम्म कुनै गोल हुन् नसकेकोले थपिएको अतिरिक्त ३० मिनेटको समयमा पनि कुनै गोल नभए पछि खेल ट्राई-बेकारमा पुगेको थियो।  जसमा दक्षिण कोरिया ५ गोल गर्न सफल भयो भने स्पेनले ३ गोल मात्र गर्न सक्यो। आफ्नो चमत्कारी खेल प्रदर्शन गर्दै सेमी-फाइनलमा जर्मनीलाई समेत आच्छु आच्छु परेको थियो दक्षिण कोरियाले। ठुलो संघर्ष पछि जर्मनीले ७५ औँ मिनेटमा गरेको गोलबाट पराजित भएको थियो, त्यस्तै तेस्रो स्थानको लागि भएको खेलमा टर्की संग ३ - २ गोल अन्तरले पराजित भएको थियो दक्षिण कोरिया।
अठारौँ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता २००६ को ९ जुन देखि ९ जुलाई सम्म जर्मनीमा आयोजना भएको  थियो।
यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा सम्मिलित ३२ राष्ट्रका टोलीहरु मध्ये इटाली र फ्रान्स बीच ९ जुलाई २००६ मा फाइनल खेल सम्पन्न भएको थियो।  पहिलो ९० मिनेटको खेल १ - १ गोलको बराबरीमा समाप्त भएकोले अतिरिक्त थप गरिएको ३० मिनेटको खेलमा कुनै गोल हुन् नसकी हारजितको निर्णय हुन् नसकेको कारण खेलको निर्णय पेनाल्टी सूट-आउटबाट भएको थियो। जसमा इटालीले ५ गोल र फ्रान्सले ३ गोल मात्रै गरेको थियो। यसरी इटाली अठारौँ बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता समेत गरी चौंथो पटक प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।
उन्नाइसौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता २०१० को ११ जुन देखि ११ जुलाई सम्म दक्षिण अफ्रिकामा  आयोजना भएको  थियो। यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा स्पेन र नेदरल्याण्ड बीच ११ जुलाई २०१० मा  फाइनल खेल सम्पन्न भएको थियो। फाइनल खेलको पहिलो ९० मिनेट सम्म दुवै तर्फबाट कुनै गोल हुन् नसकेकोले थप गरिएको ३० मिनेट अतिरिक्त समयको ११६ मिनेटको खेलमा गोल गर्दै स्पेन उन्नाइसौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो।
बिसौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता २०१४ को १२ जुन देखि १३ जुलाई सम्म ब्राजिलमा आयोजना भएको  थियो। १३ जुलाई २०१४ मा जर्मनी र अर्जेन्टिना बीच फाइनल खेल सम्पन्न भएको थियो। फाइनल खेलमा   पहिलो ९० मिनेट सम्म दुवै तर्फबाट कुनै गोल नभएकोले थप गरिएको अतिरिक्त ३० मिनेट समयको ११३  औँ मिनेटमा गोल गर्दै जर्मनीले बिसौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा बिजयी भएको थियो। यस विजय संगै जर्मनीले चौंथो पटक बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता जितेको थियो।

एक्काईसौं बिश्व कप फुटबल प्रतियोगिता २०१८ को १४ जुन देखि १५ जुलाई सम्म रुसमा आयोजना भइरहेको छ । १५ जुलाई २०१८ मा फाइनल खेल सम्पन्न हुने छ । यस बिश्व कप फुटबल प्रतियोगितामा 14.२ Billion US$  खर्च हुने अनुमान गरिएको छ। 

SEE 2074/2075 को नतिजा (Result)Grade Sheet सहित हेर्नुहोस ।

आज शनीबार, साँझ SEE 2074 को नतिजा (Result) प्रकाशित भएको छ। बिहानै देखि नतिजा प्रकाशित हुने खबरले नतिजा कुरेर बसेका सम्पूर्ण विध्यार्थीहरु लगाएत उनीहरुका अभिभावकहरु कतिबेला प्रकाशित हुने भनि निकै ब्याकुलताको साथ् प्रतिक्षारत थिए। तर प्राविधिक समस्याले गर्दा आज शनीवार साँझ मात्रै नतिजा सार्वजनिक हुन् सक्यो।
SEE रेगुलर परिक्षामा ४५१५३२ बिध्यार्थीहरु सामेल भएका थिए। त्यसमध्ये निम्न अनुशरको संख्यामा बिध्यार्थीहरु उतिर्ण भएका छन्।
Grade               No. of Success Students
A+                     14,243
A                       46,130
B+                     59,037
B                       70,512
C+                     61,870
C                       100,043
D+                    35,000
D                      58,688
SEE को रिजल्ट ग्रेड सिट सहित हेर्नको लागि तल दिइएको कुनै Website मा गएर click गर्नुहोस र दिएको निर्देशन अनुसार आफ्नो ग्रेड सिट सहितको रिजल्ट हेर्नुहोला।
www.soce.gov.np  (Education Controller Office).

यहाँ किन यस्तै भै रहन्छ त?

२०७२ सालको महाभूकम्प पछि, भएपनि नभएपनि पुनर्निर्माणको कुरा खुब भैरहेको छ। यो हामी सबै
नेपालीहरुलाई विदितै भएको हुनुपर्दछ। तर, कहाँ के कति पुनर्निमार्णको कार्यहरु भए भैरहेका छन् वा भएकै छैन यो कुराको ज्ञान पनि हामी सबैलाई भएकै हुनुपर्छ ।
त्यस्तै देशको राजधानि लगाएतका बिभिन्न शहर तथा ठाउंहरुका सडक/बाटहरु साँघुरो भयो भनेर सडक बाटोहरु ठुलो बनाउने कार्य समेत बिगत लामो समय देखि भैरहेको छ। यसरी सडक बाटोको स्तर बृद्धि लगायत फराकिलो बनाउने र देश बिकाशको नाममा कसले के गरे, कसले कति दुखः कष्ट भोगे त्यो पनि हामी सबैलाई थाहानै छ। यसरी सडक बाटो बनाउने शिलशिलामा काठमाडौँको नाम नै बदलिएर धुलोमान्डू समेत नामकरण हुनगएको सर्वविदित नै छ।  धुलोले शहर बजार लगाएत जनस्वास्थ्य (बिशेष गरी श्वासप्रश्वास क्रिया) मा कति नराम्रो असर परेको छ भन्ने तथ्य देखिन थालेको छ भने भविष्यमा अझ त्यसको बिकराल रुपमा प्रकोप देखिने कुरालाई हामी सबै नगरबासीहरु
व्यग्रताका साथ प्रतिक्षा गरिरहेका छौ भन्दा अत्युक्ति नहोला ? नगरबासीहरु ले यसरी आफ्नो अमुल्य स्वास्थ्यको आहुती दिएको अवस्थामा समेत सडक बाटो निर्माण सम्पन्न हुन अझै कति समय कुर्नु पर्ने हो ? त्यस कुराको समेत हामी सबैलाई ज्ञान भएकै हुनुपर्दछ।    
यसरीनै, राष्ट्रिय गौरबको आयोजना मध्येको एउटा प्रमुख हो मेलम्चीको पनि काठमाडौँमा ल्याएर काठमाडौँ बासीलाई बितरण गर्ने। यो झन्डै दुई दशक अगाडीको आयोजना पनि अब भर्खर पुरा होला होला जस्तो सम्म भएको कुरा पनि सबैलाई विदितै छ। यस कार्यमा कति बजेट सकियो भन्दा पनि सर्वसाधारण जनताले कति धुलो र सास्ति खानु परिरहेको छ, त्यो पनि सबैलाई छार्लंगई भएको छ।  अझै पनि काकाकूल काठमाडौँ बासीहरु कहिले मेलाम्चिको पानी आउला भनेर कुरिरहेका छन्, भने सरकार काम फत्ते गर्न लागिपरेको छ र आजै आउछ भोली आउछ, कहिले आउछ भन्न सकिरहेको छैन। अहिले, के कति आवश्यक काम बाँकी छ ? कहिले सम्ममा काम सम्पन्न हुन्छ, त्यस बारे हामी सबै जान्न ब्याकुल भैरहेका छौ भन्दा केहि अत्युक्ति नहोला ?
पहिले सडक बाटो मात्रै सानो/साँघुरो भएको थियो रे, अहिले घरघरबाट निस्कने ढलको निकास समेत सानो
भएको छ, के यसकुरको हेक्का सडक बाटोको स्तर उन्नति गर्ने  क्रममा हुनसक्दैन थियो र? अब फेरी ढल सुध्रीढीकारण/क्षमता विस्तार गर्ने निहुमा  पुनः फेरी नागरिकहरुले दुख पाइरहेका छन।
पहिले सडक विस्तार गर्ने क्रममा फराकिलो बनाइ तयार भएपछिको चउडा सडकमा रहर पुग्नेगरी हिडेको, गाडी गुडेको पनि थिएन, मेलम्चिको पाइप विक्षाउन, करोडौ खर्च गरेर बनाएको सडक खनेर पाइप राख्ने काम सुरु भयो। मेलम्चिको पाइप राख्ने काम

पुरा हुनपनि पाएको थिएन, ढल सुध्रिढीकारण तथा स्तर उन्नति गर्ने निहुमा फेरी करोडौ खर्च गरेर हालेको मेलम्चिको पाइप ठाउँ ठाउमा टुटाउने फुटाउने कार्य भयो।यति मात्र नभएर महिनौ अगाडी देखि ढलको स्तर उन्नति गर्ने निहुमा स्थानीयहरुको घर घरमा पुग्ने खाने पानीको पाइप टुटाउने फुटाउने चुडाउने कार्य समेत भएको छ र त्यस्तो ठाउमा पानी ढलमा बगेर खेर गैरहेको छ, भने स्थानीय बासीहरु अहिलेको सुख्खा याममा सातामा एकपटक आउने खानेपानीबाट समेत बन्चित हुन पुगेका छन् र यो क्रम कहिले सम्म निरन्तर हुने हो कुनै ठेगाना समेत कसै
संग छैन, दैनिक भैरहेको कामको गति देख्दा । यसको साथै पुनः करोडौ खर्च गरेर मेलम्चिको पाइप फेर्नुको बिकल्प छैन। यसरी अब मेलम्चिको पानी खान पाइने भयो भन्ने बेलामा फेरी पाइप हाल्ने काम दोहराउनु  पर्ने अवस्था आइपरेको छ, भने कति स्थानियहरुको जोड़ीराखेको खानेपानीको पाइप समेत तहस नहस भएकोले त्यो समेत पुनः जडान गराउनु पर्ने भएको छ ।

 दैनिक उपभोगको लागि अतिआवश्यक पानी समेत खान, उपभोग गर्न पाएक छैनन् र अझै कति दिन सम्म नपाउने हुन् अत्तो पत्तो छैन। यसको साथै काममा भएको ढिलासुस्तीले गर्दा स्थानीय बासीहरुलाई दैनिक आवत जावत गर्न समेत अप्ठ्यारो भैरहेको छ, भने बेला बेलामा ढल हाल्न खनेको खाडलमा मान्छेनै खस्ने, कहिले कही मोटरबाइक सहित चालक समेत खस्ने जस्तो दुर्घटना समेत दैनिक भैरहेको छ। यसरी ज्यूज्यान लगाएत धनजनको समेत क्षति भइरहेको छ।

माथि उल्लेख गरिएका काम कुराहरु पूर्व योजना बिना कार्यान्वयन  गरिएकोले नै घटेका हुन्। अतः कसैले पनि

केहि कार्य शुरु गर्नु पूर्व, के गर्ने, केको लागि गर्ने, किन गर्ने र कसरी गर्ने यो कुराको राम्रो ज्ञान हुनै पर्दछ र यसको लागि सम्बन्धित बिषय, त्यससँग सम्बन्धित पक्षहरुमा समेत राम्रो अध्ययन पनि गर्नु पर्ने हुन्छ। यसले काम गर्दा त्यसबाट हुने सकारात्मक नकारात्मक दुवै पक्षको जानकारी हुन्छ, के कस्तो असर पर्छ र त्यसको तत्काल समाधान कसरी गर्ने, के गरि गर्ने जस्ता कुराको समेत ज्ञान हुने भएकोले काम गर्दा हुनसक्ने हानी नोक्सानीको जोखिम समेत न्यूनिकरण गर्न सकिन्छ। अब यस्ता कुराहरुको ज्ञान सबैलाई नै छ, तर पनि, किन सधै हामी कहाँ  जहिले पनि गैर जिम्मेवारी काम मात्रै भईरहन्छ ? उपरोक्त कुराहरुलाई  देशको कुन निकायको, कुन ओहदाका अधिकारीहरुले हेर्ने, बुझ्ने हो ? अनि हामी सर्वसाधारण नागरिकहरुले यस्ता कुराहरुको कुनै चिन्ता नलिई आनन्दसँग कहिले बस्न पाउने हो त् ? सुधार हुन्छ कि हुदैन, कि यहाँ संधै यस्तै भै रहन्छ त ?

...... ! यसलाई यसो भन्दा, कसो होला?

लडाई अथवा युद्ध, परापूर्व काल देखि चल्दै आएको एउटा प्रकृतिको बिभिन्न प्रकृया मध्ये एउटा प्रकृया मात्रै हो भन्दा केही फरक पर्ला र ? हामी नेपाली र हाम्रो नेपाल कहिल्यै अन्य मुलुकको अधिनमा बस्नु परेन। आफ्नो मौलिक पहिचान सहित प्राचीन अनि परम्परागत  धर्म, कला संस्कृति, रहन शाहन, विशिष्ट शिपका धनी आफ्नो बहादुरीले विश्वमा नेपाल अनि नेपालीको विशिष्ट पहिचान तथा परिचय दिदैं आज सम्म हामी स्वाभिमानका साथ स्वाधिन भएर बस्यौ। विश्वका प्रायः सबै मुलुकहरु कुनै न कुनै शक्तिशाली राष्ट्रको अधिनमा उनीहरुको दासत्व स्वीकारेर लामो समय बिताउनु परेको कुराको इतिहास साँक्षी छ। तर हामी कहिल्यै पराधिन भएनौ, कहिल्यै दासत्व स्विकरेनौ। आफ्नो स्वाभिमानले शिर सदा उठाएर स्वाधिन बाएर नै बस्यौ।
यस्तो मुलुकको हामी स्वाभिमानी नेपाली नागरिक र राष्ट्र अहिले त्यही बिश्वमा चिनिएको आफ्नो प्रशिद्ध
मौलिक पहिचान सहित परम्परागत  प्राचीन धर्म, कला संस्कृति, रहन शाहनलाई बिर्सदै छौ। हामी विश्वका अनेक राष्ट्रहरुले समेत रुचाईएको आफ्नो अमुल्य परम्परागत रहन सहन, धर्म तथा कला संस्कृतिलाई पाखण्डीको संज्ञा दिदै Date Expire भयो, रुडीबाढी चलन भन्दै आफ्नो लोक परम्परागत चानल, चाडपर्व, धर्म, कला संस्कृति, नाचगान, भेषभुषा, बाजागाजा सहित आफ्नो अस्तित्व र पहिचानलाई बिर्सिएर पश्चिमा संस्कृतिमा रुमल्लिएर त्यसैलाई अङ्गाल्दै छौँ।

हामी शहरका शिक्षित नागरिक, भविष्यका कर्णधार युवाहरु हिजोआजका प्रायः सबै जो कोही क्रिसमस Eve र क्रिसमस Day मनाउछौं। यसरी कुनै पनि चाड पर्व सबै मिलेर रमाइलो भेटघाट गरेर मनाउनु धेरै राम्रो कुरा हो।तर सम्पूर्ण नेपालीहरुले परापूर्वकाल देखि  नेपालको राष्ट्रिय चाडको रुपमा मनाउदै आएको दशैँलाई केही बर्ष अगाडीबाट यो जति उजातिको चाड भनेर, केही जाती समुदायले मनाउन समेत छोडिदिएका छन्। त्यस्तै इस्वी सम्वत् को नया बर्ष भब्यताको साथ बिभिन्न कार्यक्रमहरु आयोजना गरेर झन्डै सबै युवाहरु सहभागी भएर मनाउछन। तर नेपाली नया बर्षमा केही हल्काफुल्का रुपमा कतै कतै मात्रै मनाइन्छ। यो त् केही प्रमुख उदाहरण मात्रै हुन्। त्यस्ता धेरै नेपाली मौलिक कुराहरु छन् जसलाई हामी नेपालीहरुले तिरस्कृत गरिरहेका छौ। कति प्राचीन नेपाली परम्परागत चलिआएको कला संस्कृतिकहरु छन्, जसले पौराणिक कालको नेपालसँग हामी लगाएत हाम्रा सन्तति अनि विश्वलाई समेत परिचित गराउछ, जसले विश्वलाई नेपाल चिनाउछ, हामी आफ्नो मौलिक परिचयलाई लत्याएर पराइ संस्कृतिलाई अङ्कमाल गरेर भित्र्याउदै छौँ। के यसले हामी नेपाली र नेपाललाई चिनाउने काम गर्छ की अरुलाई ?
अहिलेको यही अवस्था अनुसार हुदै गर्दै जाने हो भने हाम्रा सन्ततिलाई नेपाल र नेपालीको मौलिकता के हो
भनी प्रश्न गर्दा, उत्तरमा, क्रिसमस,इस्वी सम्वत् को नया बर्षमा मानाउने कार्यक्रम, फ्रेन्डसिप डे, भ्यालेन्टाइन डे लाई मात्रै सम्झियो भने आश्चर्य नमान्दा हुन्छ। किनकी, हाम्रो मौलिक कला संस्कृतिलाई बाह्य संस्कृतिले आक्रमण गरेर अहिले घाइते बनाई सकेको छ। दुखको कुरा, यसरी हाम्रो मौलिक कला संस्कृतिलाई घाइते पार्न हामी र हाम्रै शिक्षित जनसमुदाय र राष्ट्रका कर्णधार युवा पुस्ता नै लागि परेका छौँ।
यस सम्बन्धमा हामी सबै नेपाली स्वयम् स्वविवेकले समयमै नसच्चिने हो भने, इन्टरनेटमा मात्रै नेपालको मौलिक कला संस्कृतिको बिषयमा पढ्न र हेर्न पाइनेछ हो, यस कुरालाई समयमै हामीले सच्याउन सकेनौ भने हामीले हम्रो प्राचीन तथा परम्परागत चनल, चाडपर्व, धर्म, कला संस्कृति, नाचगान, भेषभुषा, खाना र बाजागाजाहरु देखिने छन्, भेटिने छन् अनि हेर्न र पढ्न पाइने छन् भन्दा केही फरक नपर्ला।
अहिले जुन गतिमा हाम्रो परम्परागत मौलिक कला संस्कृति माथि बाह्य संस्कृतिले अतिक्रमण गरिरहेको छ यो क्रमलाई रोक्ने प्रयास गरेनौ भने हाम्रा सन्ततिले भविष्यमा नेपालको र नेपालीको अझ आफ्नै अस्तित्वको समेत परिचय दिन नसक्ने हुन्छन।
कुनै पनि चाड पर्व कसैले पनि हार्दिकताका साथ रमाइलो गरेर मनाउन सकिन्छ। तर आफ्नो कला संस्कृतिलाई उत्तिकै प्राथमिकताको साथ मनाउन पनि सक्नु पर्छ। नत्र परम्परागत नेपाली मौलिक कला संस्कृतिलाई बाह्य संस्कृतिले आक्रमण गरि परास्त गरेर हामी स्वाभिमानी, स्वाधिन नेपाल अनि नेपालीले बाह्य संस्कृतिबाट  लादिएको कलासंस्कृतिलाई बाध्यता पूर्वक मनाउनु पर्ने दिन समेत नआउला भन्न सकिदैन भनेर भन्दा कसो होला ?   …कि यसलाई यसो भन्दा, कसो होला ?

रायोको साग ! बहुउपयोगी फाइदाहरु ।

रायोको साग, बहुउपयोगी, स्वास्थ्यकोलागी अनेकौँ फाइदै फाइदा भएको बिशेष जाडो (हिउँद) महिनामा पाइने बिभिन्न हरियो सागपात मध्ये रायोको साग पनि एउटा एक प्रमुख तरकारी हो। यसको बारेमा प्रायः हामी सबैलाई थाहा नै छ, सबैले चिनेको तथा खाएको तरकारी हरियो साग पात मध्ये एउटा प्रमुख तरकारीको नाम हो रायोको साग। 

हामी जसले हरियो सागपात रुचाउछौ उनीहरुलाई रायोको सागको बारेमा अवश्य थाहा छ र खाएका पनि छौ। हामीले रायोको साग चिनेको तथा खाएको भएपनि यो सागबाट हुने फाइदाहरुको बारेमा पूर्ण जानकारी सबैलाई नहुन पनि सक्छ। अतः यहाँ हामीले खाने रायोको सागबाट के कति र कस्ता फाइदाहरु हुन्छन्।

अनि हाम्रो स्वास्थ्यलाई कतीको उपयोगी छ रायोको साग, त्यस सम्बन्धमा केहि जानकारी दिने उद्देश्य सहित आफ्नो खानामा रायोको सागलाई अनिवार्य रुपमा समावेश गरौ भनी यो लेख प्रस्तुत गरेको छु। 
रायोको सागले हामीलाई स्वस्थ रहन र विभिन्न रोगबाट बचाउन धेरै नै महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने भएकोले यसको तरकारी नियमित रुपमा खाँदा अनेकौ रोग तथा स्वास्थ्य समस्याबाट समेत मुक्ति पाउन सकिन्छ ।

जोर्नी तथा हड्डीको समस्याबाट सुरक्षित राख्छ 

रायोको सागमा भिटामिन K प्रशस्त मात्रा पाइन्छ। यसबाट हड्डीलाई आवश्यक पर्ने खनिज पदार्थ उपलब्ध हुन्छ। भिटामिन K ले रगत जम्ने र शरिरको अनावश्यक ठाउँमा क्याल्सियम जम्मा हुने क्रमलाई पनि रोक्न सहयोग गर्दछ। रायोको सागमा पाइने क्याल्सियमले हड्डी खिइन दिदैन र त्यस्तो समस्या भएका व्यक्तिहरूलाई फाइदा दिनुका साथै हड्डीलाई मजबुत बनाउन समेत धेरै नै लाभकारी हुन्छ।

महिलालाई महिनावारीमा हुने समस्याबाट राहत दिन्छ
रायोको सागमा पाइने भिटामिन K ले महिलाहरुलाई महिनावारी हुँदाको समयमा पेट/जीउ दुख्ने समस्याबाट समेत राहत दिन्छ ।

शरीरका विकार फाल्न  मदत गर्छ 
रायोको सागमा भिटामिन ए, सी र के प्रचुर मात्रामा पाइन्छ । यी तीनटै तत्वले एन्टी अक्सिडेन्टको काम गर्छन् । रायोको सागमा पाइने म्याग्नेसियम र फोलेटजस्ता तत्वले शरीरमा जम्मा भएका विकारलाई विभिन्न माध्यमबाट शरीरबाहिर निस्कासन गर्न सहयोग गर्दछ। 

स्मरणशक्ति बढाउँछ
प्रकृतिले नै मानिसको उमेर बढे संगै स्मरण शक्तिमा ह्रास आउदै जान्छ। तर बिभिन्न समयमा गरिएको अनुसन्धानबाट प्राप्त नतिजा अनुसार हामीले प्रतिदिन रायोको साग खानामा प्रयोग गरी खाने हो भने ४० प्रतिशत सम्म स्मरणशक्तिमा आउने ह्रासको समस्यालाई घटाउन सकिन्छ। अतः दैनिक खानामा रायोको साग समावेश गर्ने गरौँ। 

आँखा स्वास्थ्य र तेजिलो बनाउँछ
रायोको सागमा प्रसस्त मात्रामा भिटामिन A पाइन्छ। स्वास्थ्य आँखाको भिटामिन A अपरिहार्य तत्व हो। साथै यसले रतन्धो लगायत आँखाको सबै समस्याहरुबाट समेत छुटकारा दिलाउद छ। 

मुटु स्वास्थ्य र बलियो बनाउँछ
हाम्रो स्वास्थ्य मुटुको लागि समेत रायोको साग उपयोगी छ। यसले मुटु सम्बन्धि बिभिन्न समस्याहरु र कुनै पनि प्रकारको रोगहरु लाग्नबाट बचाउन हामीले हाम्रो दैनिक खानामा अनिवार्यरुपमा रायोको सागलाई सामेल गराउनु पर्छ। 

क्यान्सर जस्तो रोगबाट बचाउछ
रायोको सागमा बिभिन्न भिटामिन तथा हाम्रो स्वास्थ्यको लागि अत्यावश्यक तत्वहरु समेत पाइन्छ। त्यस्तै रायोको सागमा पाइने भिटामिन केले प्रोस्ट्रेट, कोलोन पेट, नाक र मुखको क्यान्सर लाग्ने जोखिम कम गर्छ । कलेजोको क्यान्सर भएकाहरूका लागि पनि रायोको साग खानु राम्रो हो । भोजनमा रायोको साग नियमित खाँदा क्यान्सर लाग्ने जोखिम कम हुन्छ ।

डन्डीफोर आउन दिदैन   
रायोको सागमा पाइने भिटामिन तथा तत्वहरुले छालालाई इन्फेक्सनबाट जोगाउने तन्तु (सेल)लाई बलियो बनाउँछ। साथै डन्डीफोरको समस्यालाई समाधान गर्न पनि यसले सहयोग गर्दछ। 

गर्भवतीलाई  महिलालाई फाइदा 
प्रायः गर्भवती भएको बेलामा महिलाहरुलाई वाकवाकी आउने, टाउको दुख्ने आदि जस्ता समस्याहरु देखा पर्छन। शरीरमा भिटामिन K को कमी भएक महिलाहरुमा यस्ता लक्षणहरु देखिन्छन। अतः भिटामिन K रायोको सागमा प्रसस्त मात्रामा पाइने भएकोले गर्भवती महिलाहरुले पनि आफ्नो दैनिक आहारमा रायोको साग प्रसस्त उपभोग गर्दा लाभदायी हुन्छ। 

रुघाखोकी लाग्नबाट जोगाउँछ
रायोको सागमा भिटामिन C प्रसस्त मात्रामा पाइन्छ। त्यसैले रुघाखोकी लागिरहने मानिसले रायोको साग दैनिक खादा राम्रो हुन्छ। भिटामिन C ले रुघाखोकी, निमोनिया तथा फोक्सोको इन्फेक्सन आदिबाट समेत जोगाउने भएकोले दैनिक रुपमा खानामा रायोको सागको प्रयोग गर्नु उपयुक्त हुन्छ। 

पत्थरी हुन दिँदैन
रायोको साग दैनिक उपभोग गर्ने मानिसलाई पिसाबनलीमा पत्थरी हुने जोखिम कम गराउछ भने पथरी भइसकेकालाई पनि यसले फाइदा नै गर्दछ। 

बाथका रोगीलाई फाइदा 
रायोको सागमा प्रसस्त मात्रामा पाइने अर्को तत्व कापर पनि हो। यो कपरले बाथको रोगबाट हुने पीडालाई कम गर्न सहयोग गर्दछ।

   साभार: विभिन्न अनलाइन

फिल्म, Short Film र TV कार्यक्रम किन स्तरीय बन्दैन ?

नेपालमा ठुला ठुला मल्टीप्लेक्स संचालनमा आए संगै हिजोआज नेपाली चलचित्र निर्माताहरुले पनि थुप्रै चलचित्रहरु निर्माण गर्न तथा हलहरुमा प्रदर्शन हुन थालेका छन्। अहिले केहि नेपाली चलचित्रहरु हेर्न लायक र राम्रा बन्न थालेको कुरा ठुलो बजेटमा बनेका हिन्दि फिल्मलाई समेत मात दिएको र नेपाली चलचित्र प्रेमी अत्यधिक दर्शकहरुले रुचाएको समेत देखिएको छ। तर यस्ता नेपाली फिल्महरु नगन्य नै छन्। धेरै जसो फिल्महरु कहिले बन्यो, कहिले प्रदर्शन भयो र कहिले प्रदर्शन सकियो भन्ने नै पत्तो पाइदैन। यसरी निर्माण भएका अत्यधिक फिल्महरु नाराम्र तथा स्तरहीन नै हुनेगरेको छ। नेपाली दर्शकहरुको रुची नबुझेको, बिषयगत अध्ययनको कमी, चलचित्र निर्माणमा योग्य जनशक्तिको अभाव र सबै भन्दा महत्वपूर्ण कुरो हो, चलचित्र कर्मीहरु व्यवशायिक हुन नसक्नुले पनि नेपाली फिल्म निर्माणले अझै शाही बाटो समाउन सकेको छैन। 

 त्यस्तै अहिले ठुलो लगानीमा फिल्म निर्माण गर्न नसक्ने तर राम्रा चलचित्र बनाउन खोज्ने व्यक्तिहरुले लघु चलचित्रहरु (Short Film) निर्माण गर्न थालेका छन् र कति नेपालीहरुले निर्माण गरेको Short Filmहरु विश्व स्तरका समेत छन्। यो कुरा हामी अहिले इन्टरनेट त्यस्ता Short Filmहरु हेरेर त्यस्तै बिभिन्न समयमा बिभिन्न कार्यक्रमहरुमा Short film को उलेख्य प्रदर्शन भैरहेको कुराहरुबाट समेत थाहा पाइन्छ।  त्यस्तै अन्तराष्ट्रिय स्तरमा भएक प्रतियोगिता तथा कार्यक्रमहरुमा नेपालीहरुले निर्माण गरेका Short film हरुले पाएको सफलताबाट समेत यी कुरा पुष्टि हुन्छन। नेपालीले निर्माण गरेका कति Short filmहरुले अन्तराष्ट्रिय स्तरमा भएको प्रतियोगितामा समेत बिजयी हुने र सम्मान पाइरहेको कुरा सुनिरहेको पढिरहेका नै छौ। तर कति इन्टरनेटमा राखिएक अत्यधिक Short Filmहरु स्तरहीन तथा अश्लिल छन्।  

त्यस्तै अहिले नेपालमा TV च्यानलहरु पनि थुप्रै स्थापना भए संगै राम्रा, स्तरिय कार्यक्रमहरुको कमी महसूस गरिएको छ। बिशेष दर्शकहरुको रुचिअनुसारका  बिषय बस्तुको कार्यक्रमहरु निर्माण हुन नसक्नु कारण पनि नेपाली दर्शकहरुले भारतीय तथा अन्य बिदेशी TV च्यानलहरुबाट प्रदर्शित कार्यक्रमहरु बढी हेर्ने गरेका छन्। केहि नेपाली टिभी कार्यक्रमहरु छन् जसलाई नेपाली दर्शकहरुले खुबै रुचाउछन्, तर त्यस्ता कार्यक्रमहरु थोरै मात्रै छन् र एक दुई  TV च्यानलहरुबाट मात्रै त्यस्ता स्तरीय टिभी कार्यक्रमहरु प्रदर्शित हुन्छन। फेरी निर्माण गरिएका कति टिभी कार्यक्रमहरु स्तरहीन तथा समय परिस्थिति अनुकुल हुदैनन्। यसरी अत्याधिक नेपालीहरुले नेपाली टिभी च्यानलबाट प्रशारण हुने कार्यक्रमहरु हेर्दैनन्। 

माथि उल्लेख गरिएका सबैको कारण हो, सम्बन्धित क्षेत्रको विज्ञको अभाव, सक्षम जनशक्तिको अभाव, आफुले निर्माण गर्न लागेको फिल्म, Short Film वा कार्यक्रमको सम्बन्धमा बिषयगत उचित तथा पूर्ण जानकारीको कमीले  गर्दा नै स्तरीय र दर्शनिय नभएका तथा अत्यधिक दर्शकहरुले निर्माण भएका फिल्म, Short Film वा टिभी कार्यक्रमहरु नरुचाएका हुन्। अतः यिनै तथ्यलाई मनन गरेर SINAJ Entertainment & Event Management ले  फिल्म Short Film र TV कार्यक्रम निर्माण गर्ने तथा त्यसरी आफुले निर्माण गर्ने फिल्म, Short Film र TV कार्यक्रमको लागि आवश्यक कलाकार प्राविधिकहरुलाई सम्बन्धि बिषयमा प्रशिक्षण दिने र आवश्यक जनशक्ति तयार गरी कार्यक्रम निर्माण गर्न लागिपरेको छ। त्यसरी प्रशिक्षित कलाकार प्राविधिकहरुले भविष्यमा आफै स्तरीय कार्यक्रम निर्माण गर्न सक्ने र आफु जस्तै सक्षम जनशक्ति समेत तयार गर्न सक्षम हुने छन् भन्ने उद्देश्य लिएर अगाडी आएको छ: 

SINAJ Entertainment & Event Management ।  

निर्वाचन ! कार्यकर्ता अनि नतिजा !

(कथा)                                                                                -किशोर खत्री 

नेता, कार्यकर्ता र हामी जस्ता सर्वसाधारणहरुको बिभिन्न अड्कलबाजी तथा व्यक्त अव्यक्त विचारहरुका बाबजुद हाम्रो देश नेपाल सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र भएपछि पहिलोपटक  प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभाको ऐतिहासिक रुपमा सम्पन्न भएको निर्वाचनमा आफुले पनि आफ्नो अमुल्य मत खसाले। त्यसरी मतदान गरेपछि आफुले आफुलाई नै गर्विलो महशूस पनि गरें। मतदान गरिसके पछि अब खुबै खुल्दुली हुन् थाल्यो, कसले जित्ने हो भनेर। त्यसैले यसो नेता कार्यकर्ताहरु जम्मा भएर कुराकानी गरिरहेको स्थानमा पुगेर उनीहरुको गफ सुनेर कुरा बुझ्ने प्रयत्न गरें। सबै आ आफ्नै तर्क खुबै अनुभवका साथ सुनाउदै थिए। कोहि कुन पार्टीका नेताले जित्छ भन्थे भने कोहि अर्कै पार्टीका नेताले जित्ने ठोकुवा गर्थे। आफ्नो एकलौटी अनुसन्धानको डाटा सम्म केलाएर फलानो पार्टी र तिनका नेताले जित्ने कुरा ठोकेरै भन्दै थिए। सबै तिर डुलेर सबैको कुरा सुनी सकेपछि पनि मन शान्त नभएकोले म आफ्नो घर नजिकैको राजनीतिक चौतारोमा गए। 
राजनैतिक चौतारो, यहाँ प्राय सबै राजनैतिक कार्यकर्ता लगाएतका सानातिना नेताहरु जमघट हुन्छन्  र ठुला ठुला राजनैतिक गफ ठोक्छन। यो राजनैतिक चौतारोमा देश विदेशका राजनैतिक देखि ठुला ठुला विकास र देश निर्माण लगाएत व्यापार व्यवसाय देखि देशको प्रशासनिक, शिक्षा स्वास्थ्य लगायत सबै बिषयमा एकआपसमा गहन छलफल हुने गर्छ एकापसमा। आफुले सुनेका पढेका र देखेका कुराहरु एकआपसमा सुनाइन्छ। त्यसैले त्यहाँ अवश्य केहि कुरा थाहा पाइन्छ जस्तो लगेर त्यतैतिर लागे। त्यहाँ आफुले आफुलाई राजनीतिका प्रकाण्ड ज्ञाता सम्झने सुर्य प्रसाद ज्यू आफ्नो वरिपरि केहि अनुयायीहरुलाई चुनावको विश्लेषण गरेर नतिजाको भविष्यवाणी गर्दै थिए। "उसको भोट उसले काट्छ, उसको भोट उसले तान्छ, हाम्रो भोट सबै हामीलाई आउछ, यो हिसाबले हाम्रो पार्टीले कम्तिमा पनि २० / २५ हजार भोट ल्याएर बिजयी हुन्छ।" त्यसै समयमा सुर्य

प्रसादको फोनको घण्टी बज्न थाल्छ। फोन हेरेर, "हाई कमाण्डबाट, हाम्रो नेता ज्युको फोन रहेछ" भन्दै, फोनमा कुरा गर्न थाल्छ। "एकदम राम्रो भएको छ हजुर, अब तिनीहरुको भोट भनेको सबै त्यहि क्षेत्रको हो, त्यहाको भोट सबै तराजुमा गयो, फेरी असन्तुष्ट समेत उठेको छ, खसेको ६७ प्रतिशत भोटमा हाम्रो गठबन्धनका उम्मेदवारलाई आधी झर्छ, बाँकी रहेको आधीमा १५ देखि २० प्रतिशत तराजुमा खस्छ, अनि बाँकि रहेको रुख बहादुर लाई जान्छ।  त्यसैले हाम्रो नेताज्यूले १५ देखि २० हजार भोटले जित्नु हुन्छ हजुर। यो कुरो एकदम कन्फर्म हो। …! उताबाट के जवाफ आयो कुन्नी सुर्य प्रसादले हाँस्दै बोलीमा चिप्लो घस्दै नेतालाई फोनमा भन्न थाल्यो,"हजुर, केटाहरु खुबै खटेका थिए, यसो केही खाने कुरो गर्दै थिए। के गर्ने हजुर, पछिलाई पनि चाहिन्छ।" त्यसपछि नेताको कुरो सुनेर दंग पर्दै हस हस भनेर फोन खल्तीमा राखेर ट्वाल्ल परेर आफैलाई हेरिरहेका आफ्ना अनुयायीहरुलाई भन्न थाल्यो, "ल साथीहो येसो स्टेशन तिर लागौ, जलपान गर्न।" सुर्य प्रसादको कुरा सुनेर सबै अनुयायीहरु दंग पर्दै सुर्य प्रसादको पछि लगेर गए स्टेशन तिर, स्टेशन,याने यिनै कार्यकर्ता देखि छोटे नेताहरुले जांड खाने रेष्टुरेन्ट।

उनीहरु स्टेशन लागेपछि मलाई कता लागौ भयो, किनकी सुर्य प्रसादको कुरा सुनेर मलाई झनै उत्सुकता जागेर आएको थियो। त्यसैले राजनैतिक चौतारोकै अर्को छेउमा आफ्ना चेलाचपेटाहरुका बिचमा उभिएर खुबै दंग परेर भर्खरै सकिएको निर्वाचनको विश्लेषण गरेर सुनाउदै गरेको रुख बहादुर तिर लागे।  

रुख बहादुर जोशिएर दंग पर्दै चेलाचपेटालाई सुनाउदै थियो, "घामको राप रुखले पर्ने भयो सखाप, … त्यो तराजुले भोट काट्छ रे, तराजुले जित्छ रे, …!" त्यसै बेला फोनको घन्टी बज्न थाल्यो, … "ये ये, दाइको फोन आयो, एकै छिन है त्,… जय नेपाल दाई," दाईले के सोध्यो कुन्नी, रुख बहादुरले आफ्नो सुकेको छाती फुकाउदै आफुले गरेको चुनावको काल्पनिक नतिजा सुनाउन थाल्यो "हजुर ढुक्क भए हुन्छ, हाम्रो छेत्रमा जम्मा ६७ प्रतिशत मत खस्यो दाई, त्यसमा तराजुले त्यही ५ / ६ हजार मत ल्याउछ। ७/८ हजार गठबन्धनले ल्याउछ। यसरी अब थोरैमा पनि दाईले १५ हजार भोटले जित्ने निश्चित नै छ दाई। …, होइन होइन दाई, यसमा कुनै यताउता छैन, यो मेरो सबै मतदातालाई व्यक्तिगत भेटेर गरेको विश्लेषण हो दाई, तेसैले यो एकदम निश्चित नै हो।  दाई को जित निश्चित छ" …., हाँसेर, " यो मेरो मात्रै होइन दाई, सबै साथीभाईको मेहनतले यो सम्भब भएको हो दाई।" दाईले के भन्यो, कुरा सुनेर फेरी हाँस्दै भन्न थाल्यो," दाई, हाम्रा भाईहरुले खुबै मेहनत गरेका थिए आज, जिउ दुखेर खुबै थाकेका छन् रे, यसो थकाई मर्नु पर्यो भन्दै थिए,… के गरौँ दाई?"….हाँस्दै,"हस्, हस्, भैहाल्छानी" भन्दै फोन राख्छ र चेलाचपेटालाई सुनाउदै भन्न थाल्यो, "ल, साथी हो, अब लागौ स्टेशन तिर।"
रुख बहादुर पनि आफ्ना चेलाचपेटा सहित स्टेशन तिर लाग्छ। मलाई झन् कौतुहल बढ्छ। सुर्य प्रसाद र रुख बहादुरको कुरा सुनेर।  अझ तराजु वालाको कुरा त् झन् के होला ? दुई थरिको आ आफ्नै विश्लेषण सुनेर झन् कौतुहल बढेर आयो।  दुवै टोली स्टेशनमा गएका छन्।  पक्कै त्यहाँ राम्रै कुरा पत्ता लाग्न सक्छ जस्तो लगेर मैले आफुलाई रोक्नै सकिन स्टेशन भित्र छिर्नबाट। 
अहा ! स्टेशन त् गजबको रहेछ, राम्रा राम्रा भर्खरका चिटिक्क परेका तरुनी केटीहरुले खानेकुराहरु र रक्सी बाढी रहेका थिए। एउटा कुनामा सजिएको स्टेजमा कट्टु मात्रै लगाएर हिन्दी सिनेमाको गीतमा आफ्नो स्तन निचोरेर नाच्दै थिइन् एउटा सुन्दरी। अनि त्यही नाच हेरेर दंग पर्दै बेलाबेलामा आफु बसेको कुर्सीबाट उठेर खुट्टा ठटाएर हात हल्लाउदै नाच्ने प्रयास गर्दै थिए बेलाबेलामा सुर्य प्रसाद र रुख बहादुर, बाहिर अघी कर्के आँखाले पनि एकापसलाई नहेर्नेहरु अहिले एकापसमा अंकमाल गरेर बेलाबेलामा नाच्थे पनि सुर्य प्रसाद र रुख बहादुर। म यो सबै देखेर झन् अलमल्लमा परें। निर्वाचनको नतिजा जान्न आएको, यस्तो दृश्यले त् झन् अकमक्क भए। के गरौ के गरौ भयो। फर्कुकी जस्तो पनि नालाग्य होइन, तर आफ्नो कौतुहलले गर्दा अझै केहि बेर बसेर केहि कुरा बुझ्ने विचार गरें।  सुर्य प्रसाद र रुख बहादुर नाचेर केहि छिनमा एउटा खाली टेबलमा बस्न गए। अनि म पनि उनीहरुको कुरा राम्ररी सुन्ने ठाउमा गएर बंसे। दुवैजना रक्सीले धुत भएर एकआपसलाई अंकमाल गर्दै कुरा गरिरहेका थिए। सुर्य प्रसाद भन्दै थियो,"यार, रुख कस्तो छ तिम्रो अनुमान, कसले जित्छ जस्तो लाग्छ त् ?" रुख बहादुर पनि लारबराउदै भन्दै थियो,"खै कसले जित्छ कसले, जसलाई सोध्यो उसले भोट तपाईलाई नै हाले भन्छन। यहाँ आफुले चाही रुख रुख भन्दा भन्दै तराजुमा पो भोट हलेछु भन्या, हेर न सुर्य।" …,  रुख बहादुरको कुरा सुनेर सुर्य प्रसादले पनि दिल खोलेर हास्दै भन्यो,"त्यही त् भन्या हेरन, मैले पनि तरजुमै भोट हालिदिएछु भन्या।" दुवै जना दिलखोलेर हास्न थाल्छन। म उनीहरुको कुरा सुनेर झन् रनभुल्लमा पर्छु। अघि आफ्ना अनुयायी र चेलाचपेटाहरु संग गरेको एकथरी कुरो अनि पछि नेताहरु संग गरेको कुरा र अहिले रक्सीले मात्तिएर एकापसमा गरेका कुरा सुनेर म चुनावको नतिजा के हुन्छ भनेर बुझ्न हिडेको मान्छे यस्ता कुरा सुनेर अक्क न बक्क भए, फेरी सम्झिए रक्सीले मातेका मानिसहरु सत्य नै बोल्छन। अनि बुझ्ने प्रयास गरे यस्ता कार्यकर्ता भएका नेताहरुको नतिजा अब कस्तो होला? म मनन गर्दै घर जान उनीहरुको स्टेशन बाट निस्किए।  

होसियार ! आफ्नो अमुल्य मत दिदै हुनुहुन्छ !

अहिले देश चुनावी माहोलमा रुमल्लिरहेको छ। साना ठुला सबै प्रमुख राजनैतिक दलहरु र उम्मेद्वार लगायत नेताहरु आ-आफ्नो प्रदेश, क्षेत्रहरुमा जनताको घरदैलोमा गई विभन्न बिकाशका कार्यहरु गर्ने बाटो बनाउने शिक्षा स्वास्थ्य सर्वसुलभ बनाउने जस्ता योजनाहरुको प्रलोभन देखाएर आफु र आफ्नो पार्टीबाट उठेका नेताहरुका लागि भोट मागिरहेका छन्।
त्यसरी भोट माग्ने प्रवृत्ति त् परम्परागत चलिआएको राजनैतिक रितिथिति नै भैसक्यो। त्यसरी भोट मागेर जितेका प्रायः सबै नेताहरुले बिकासको नाममा सायद सिन्को भाँचेका छैनन् होला। पहिलेको पंचायती कालको कुरालाई बिर्सिएर २०४७ सालमा प्रजातन्त्र प्राप्ति पछिको

बिभिन्न समयमा भएको चुनावको मात्रै कुरा गर्ने हो भनेपनि नेताहरु भोट माग्न देखि कुनै समय आफ्नो जिल्ल, प्रदेश वा चुनावी क्षेत्रमा जाने त् कुरानै नगरौ सम्झिन सम्म पनि सम्झेको देखिदैन।  तर जब जब देशमा चुनावको चहलपहल चल्न थाल्छन अनि नेताहरुमा देश बिकाशका कुराहरु फुर्न थाल्छन। बिकाशका बिभिन्न योजनाहरु बन्न थाल्छन। घर दैलो कार्यक्रम देखि जुनसुकै स्थानमा हुने राजनैतिक जमघटमा अति दुर्गम क्षेत्रमा समेत बिभिन्न बिकाशका योजनाहरु बन्छन, पिचरोड बन्छन, ठुला ठुला कलकारखाना बन्छन, अस्पताल बन्छ, ठुला राम्रा स्तरीय स्कुल कलेज बन्छन, तर त्यसको लागि पहिले जिताउनु पर्छ सोझा निमुखा नागरिकहरुले आफ्नो अमुल्य मत दिएर उही नेताहरुलाई। अनि चुनावमा त्यसरी जितेको भोलिपल्टबाट त्यस्ता नेताहरुको नाकमुख देखिदैन, अर्को चुनाव नआए सम्म।
हो यही क्रम अहिले सम्म पनि चलिरहेको छ।  अब दुर्गम गाउँघर को त कुरानै छोडौ, यही राजधानिको कुरा सम्झने हो भने पनि स्थानिय चुनावमा कति मेयर, वडा अध्यक्षहरुले आफुले गरेको भनेको कुराहरु एउटा गरेका छैनन्।  जनताको समस्याहरु केहि नबुझ्ने, अनि समाधान गर्ने त् कुरै नगरौ। तर आफ्नो सुबिधा सर्वप्रथम पुरा गर्ने, त्यो पनि उही निर्धो सोझा जनताहरु बाट देश बिकाश गर्न उठाएको कर तथा अन्य शुल्कबाट।  अब त्यस्ता नेताहरुले के गर्लान भन्ने अपेक्षा राख्ने, अनि कुन पार्टीका नेतालाई आफ्नो अमुल्य मत दिएर छनौट गर्ने ? जनताहरु अहिले यही समस्यामा अल्झिरहेका छन्। भने नेताहरु कसरी कुन के कस्ता प्रलोभन बाढेर भोट बटुल्ने भन्ने शुरमा छन्।
अब पहिलेको जस्तो समय यो होइन, पाँच बर्षका लागि उनीहरुलाई हामीले देश बिकाश र बिभिन्न काम गर्न
हाम्रो प्रतिनिधि छानेर पठाएका हौ। त्यसैले त्यस्ता प्रतिनिधि चुन्नु पर्छ हामीले जसले कमसेकम देश र जनताका समस्याहरु बुझेर केहि गर्ने जमर्को गरोस। पार्टीको घोषणा पत्र र आफ्नो भाषणमा हुनै नसक्ने असम्भव खोक्रा र चिप्ला आकर्षक कुराहरु भन्दा केहि गर्ने र गर्छु भन्ने परिचित नेतालाई चिन्ने प्रयास गरौ। अनि त्यस्ता नेता छनौट गरौ जो देश र जनताका लागि आवश्यक योजनाहरु बनाउने मात्रै नभई त्यसमा अमल गर्ने प्रतिनिधि छनौट गरौँ।
केहि दिनमा चुनाव हुदैछ, अतः सबै सचेत हुनु पर्ने समय भएको छ। नेतालाई चिनेर आफ्नो मताधिकार प्रयोग गर्नु पर्ने समय भएको छ। कसलाई र कस्तो नेता छान्ने त्यो हामीमै निर्भर गर्दछ, तर त्यसकोलागी हामीले चुनावमा हाम्रो घरदैलोमा आएर भोट माग्ने अनि चुनाव सकिए पछि बिर्सिएर पनि नफर्कने नेतालाई तिरस्कार गर्नै पर्छ। त्यस्तै कहिले नदेखिएका, बिदेशमा बसोबास गर्ने तर विदेशीकै सल्लाहमा देश भित्रिएर अफ्नो कला संस्कृति तथा राष्ट्रिय पहिचानलाई समेत बेच्न पछि नहट्ने प्रवृत्तिका नेताहरुलाई समेत अहिले देखा परेका छन्। तेसैले त्यस्तालाई समेत हामीले खुट्याउनु परेको छ। किनकी चोर फटाह,गुण्डा अनि देशलाई बिदेशी गुलाम बनाउने नेताहरुलाई पहिचान गरि देशभक्त स्वाभिमानी नेपालीलाई चिनेर आफ्नो प्रतिनिधि छनौट गरि आफ्नो मताधिकारको प्रयोग गरौ नकी केहि रकम, केहिदिन मिठो मसिनो खान दिएको र मिठो सपना मात्रै बाडेर अर्को चुनाव सम्म हराउने नेतालाई चिन्नु पर्छ।
यसरी अब कसलाई किन आफ्नो अमुल्य भोट दिएर बिजयी बनाउने समय मै सोचौ सचेत होऔं, किनकि हामी धेरै पटक झुक्कियी सक्यौ, धेरै चोटी ठगीई सक्यौ। तेसैले अब हाम्रो पालो आएको छ। होस् गरेर सही व्यक्ति नै छनौट गरौ।  सावधान। अब फेरी दुख पाउनु छैन। आफ्नो अमुल्य मत प्रयोग गर्नु पुर्व राम्रोसँग विचार गरौँ। अनि मात्रै आफ्नो अमुल्य मत प्रयोग गर्नुहोस। फेर एकपटक सावधान। तपाई कसलाई आफ्नो मत दिदै हुनुहुन्छ?

नेपालले क्रिकेट खेलमा भारतलाई पराजित गर्दै इतिहास रच्यो ।

एसियन क्रिकेट परिषद (ACC) को आयोजनामा शुक्रबार, १० नोभेम्बर २०१७ बाट मलेसियामा संचालन भैरहेको यू १९ एसिया कप क्रिकेट प्रतियोगितामा जम्मा ८ राष्ट्रका टोलीहरुको सभागिता रहेको छ। जसमा पाँचवटा टेष्ट मान्यता प्राप्त राष्ट्र संगै दुई क्षेत्रीय विजेता राष्ट्र तथा एक आयोजक राष्ट्र सम्मिलित छन्। जसमा नेपाल पूर्वीय क्षेत्र बिजेताको हैसियतमा प्रतियोगितामा प्रतिष्पर्धा सहभागी भएको छ।
नेपाल  भारत लगाएत  बंगलादेश तथा आयोजक राष्ट्र मलेसिया रहेको समूह A मा छ। त्यस्तै यस समूहमा

रहेको भारत गत बर्षको बिजेता राष्ट्र हो र यो सालको प्रतियोगिताको समेत प्रवल दावेदार राष्ट्र भारत नै हो। त्यस्तै बंगलादेश टेष्ट मान्यता प्राप्त राष्ट्र हो र यसले ठुला प्रतियोगितामा क्रिकेटमा शक्तिशाली राष्ट्रहरुलाई समेत हराउदै आएको छ। मलेसिया आयोजक राष्ट्र हो। क्रिकेट नेपालले विगतदेखि हराउदै आएको मध्ये एउटा राष्ट्र हो।
नेपालले आफ्नो पहिलो खेल शनीवार बंगलादेश संग खेलेको थियो र बर्षाले प्रभावित भएको उक्त खेलमा नेपाल सम्मान जनक रुपमा दुई विकेटले हारेको थियो। बंगलादेशले प्रतियोगिता जित्नलाई अन्तिम बल सम्म कडा प्रतिष्पर्धा गर्नु परेको थियो।
त्यस्तै आज नेपालले आफ्नो दोश्रो खेल भारत संग खेलेको थियो। टस जितेको भारतले नेपाललाई पहिलो ब्याटिंग गर्ने निम्तो दिएको थियो र नेपालले पहिलो ब्याटिंग गर्दै ५० ओभर खेलेर ८ विकेटको क्षतिमा १८५ रन जोड्यो। १८६ रनको विजय लक्ष लिएर खेल्न आएको भारतीय U19 क्रिकेट टीम ४८. १ ओभरमा आफ्नो सम्पूर्ण खेलाडी गुमाएर मात्र १६६ रन जोड्न सफल भयो।
यसरी क्रिकेट खेलको महारथी भारतलाई अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगितामा पहिलो पटक पराजित गर्दै नेपालले क्रिकेट खेलमा इतिहास रचेको छ।

बधाई छ U 19 नेपाली क्रिकेट टीम !     

मरी जाउँ …. ! (Covered) by शशांक खत्री !

भ्रष्टाचार तथा चरम लापरवाहीको नमुना।

गये राती देशको राजधानी लगायत बिभिन्न स्थानमा असिनाको साथै  भएको भिषण बर्षाले ठाउँ ठाउमा ठुलो नोक्सानी समेत पुर्याएको छ। कति ठाउमा काट्न तयार अवस्थाको धान बालीलाई समेत क्षति पुर्याको खबर छ।
त्यस्तै काठमाडौँको गौशालामा अवस्थित भण्डारखालको पश्चिम पट्टि सडक संगै दुई महिना अगाडी मात्रै निर्माण सम्पन्न गरिएको पर्खाल पनि सोहि बर्षाले भत्किएको खबर आएको छ। भत्किएको पर्खालमा एउटा ट्याक्सी तथा दुइवटा सुमो जीप पुरिएका छन्। त्यो पर्खाल भत्किएको ठाउमा गएर अवलोकन गर्ने हो भने त्यो दुर्घटना कम्जोर तथा गुणस्तरहीन निर्माण सामग्रीको प्रयोग गरि मापडण्ड बिपरित निर्माण सम्पन्न गरिएको कारण नै भत्किएको कुरा प्रष्टैसँग बुझ्न सकिन्छ। तर पर्खाल भत्किनुको कारक बन्यो अघिल्लो दिनको असिना सहित परेको भिषण वर्षा।  
पशुपति बिकाश कोषको हातामा रहेको सार्वजनिक जग्गामा पार्क बनाउन भिरालो तथा ढिस्कोलाई जग्गालाई सम्याएर त्यसलाई सुरक्षित पारी छेक्ने कार्यको लागि ठेकेदारलाई बनाउने जिम्मा दिएकोमा दुई महिना अगाडी निर्माण सम्पन्न गरिएको त्यो पर्खाल गएराती परेको असिना पानीले भत्किएको खबर बिभिन्न पत्र पत्रिकामा समेत छापिएका छन्।  यसरी मापडण्ड बिपरित निर्माण सम्पन्न गरिएको दुई महिना नपुग्दै भत्किएको पर्खाल र त्यसबाट भएको क्षतिको जिम्मेवारी कसले लिने ? गाडीको त् इन्सुरेन्स कम्पनीले ब्यहोर्ला, तर निर्माण कार्य लगाएत त्यको सुपरभिजनमा सम्बन्धित निकाय तथा

अधिकारीहरुबाट भएको चरम लापरवाही तथा कमिशनको खेलले गर्दा भएको आर्थिक क्षतिको जिम्मेवारी कसको हो त् ? सरकारी लगानीमा हुने निर्माण कार्यमा हुने लापरवाहीको उदाहरण यो मात्र एउटा होइन। तर भएका त्यस्ता लापरवाही तथा भ्रष्टाचारको घटनामा दोषीमाथि कारवाही नभएकै कारण बारम्बार यस्ता घटनाहरु दोहरिरहने भएकोले समयमै दोषीलाई कडा भन्दा कडा उचित कारवाही तथा दण्ड सजाय हुनुपर्छ, होइन भने भविष्यमा यस्ता घटना तथा दुर्घटना हरु बारम्बार दोहरिरहने छन्।  

नेपाली चलचित्रको इतिहास र छक्क पन्जा २ !

- किशोर खत्री 

नेपाली फिल्मको इतिहास खोतल्दा, खास्सै भन्ने हो भने भारतीय नेपालीहरुले बनाएको नेपाली चलचित्र सत्य हरिशचन्द्र (प्रथम प्रदर्शन १४ सेप्टेम्बर १९५१ मा कोलकत्तामा भएको थियो) लाई छोड्ने हो भने, आमा (प्रथम प्रदर्शन ७ अक्टोबर १९६४) लाई पहिलो नेपाली चलचित्र मान्न सकिन्छ। यो चलचित्रमा कलाकार देखि प्राविधिकहरु सबै प्रायः नेपाली नै थिए। त्यसको झन्डै २ बर्ष पछि (१९६६को अन्त तिर) भारतमा बस्ने नेपालीहरुको  निजी लगानीमा निर्माण भएको बि.एस. थापा द्वारा निर्देशित चलचित्रमाइतीघर  लाई नै पहिलो निजी लगानिमा निर्माण भएको नेपाली चलचित्र मानिन्छ।

यस चलचित्रमा कलाकार लगाएत प्राविधिकहरु समेत प्रायः भारतीयहरु नै थिए। जुन चलचित्र व्यवशायिक रुपमा समेत खुबै सफल भएको थियो। १९७१ मा चलचित्र बिकाश बोर्ड (तत्कालिन शाही नेपाल चलचित्र संस्थान) को स्थापना पश्चात सरकारी लगानिमा सूचना बिभाग, नेपाल सरकार (तत्कालिन श्री ५ को सरकार) ले स्व. हीरा सिंह खत्रीको निर्देशनमा निर्माण गरेको नेपाली चलचित्र मनको बाँध  १९७३ मा प्रदर्शन भयो। त्यस्तै १९७८ मा नेपाली चलचित्र   कुमारी  को प्रदर्शन भयो। कुमारी नेपाली चलचित्रको इतिहासमा पहिलो रंगीन चलचित्र थियो। त्यस भन्दा अगाडी निर्माण भएका सबै चलचित्रहरु श्याम स्वेत (Black & White) थिए। यसरी नेपाली चलचित्रको इतिहास केलाउदा, सन् १९५१ देखि १९७० सम्म २ दशकमा जम्मा जम्मी ८ वटा मात्रै नेपाली चलचित्रहरु  निर्माण भएको भेटिन्छ।
नेपाली चलचित्रको बिकाशको क्रममा १९८० को दशकलाई नेपाली चलचित्रको स्वर्णिम युग मानिन्छ। त्यस दश बर्षको अवधिमा २२ वटा नेपाली चलचित्रहरु निर्माण भएका थिए र प्रायः सबै चलचित्रहरुलाई नेपाली दर्शकहरुले खुबै मनपराएका पनि थिए। त्यस बेला निर्माण भएका चलचित्रहरुको गीतसंगीत आजको दिनसम्म पनि त्यतिकै लोकप्रिय छन्, भने त्यस समयको नेपाली समाजमा देखिएका घटना परिघटना नै चलचित्रका प्रमुख बिषय भएकोले पनि चलचित्रहरुलाई दर्शकहरुले खुबै रुचाएको कारण  नै  सबै  व्यवसायिक रुपमा पनि सफल भएका हुन् । फरक यति मात्रै थियो, कुनै चलचित्रले अधिक मुनाफा आर्जन गरे, कुनैले केहि कम मुनाफा कमाए। नेपाली चलचित्रको यस अवधिमा निजी निर्माण कम्पनीहरु पनि धमाधम थपिएका थिए, नेपाली चलचित्र उद्ध्योगमा र राम्रा चलचित्रहरु निर्माण गरे।

यसरी नै १९९०को दशकमा राजनैतिक अस्थिरताले गर्दा चलचित्र निर्माण तथा प्रदर्शनमा केहि अप्ठ्याराहरु र समस्याहरुका बाबजुद थुप्रै नेपाली चलचित्रहरु निर्माण तथा प्रदर्शन भएका थिए । साथै यस अवधिमा निर्माण भएका अधिकांस चलचित्रहरु व्यवशायिक रुपमा  असफल पनि भएका थिए। त्यस अवधिमा १७० वटा जति नेपाली चलचित्र निर्माण भएको देखिन्छ।
त्यस्तै सन् २००० को दशकमा पनि अघिल्लो दशकमा जस्तै थुप्रै नेपाली चलचित्रहरु निर्माण भएका थिए भने केहि चलचित्रलाई छोडी प्रायः सबै चलचित्रहरु असफल भएका थिए। सस्ता र C ग्रेडका अश्लिल भारतीय चलचित्रहरुको नक्कल गर्दै थुप्रै नेपाली चलचित्रहरु निर्माण भए, जसले नेपाली चलचित्र प्रेमी दर्शकहरुमा नेपाली चलचित्र प्रति बितृष्णा नै ल्याइदियो। यसले नेपाली
चलचित्र हेर्ने दर्शकहरु स्वाट्टै घटाईदियो  । यहि समयमा ठुला ठुला सपिङ्ग मलहरु निर्माण हुने क्रम बढे संगै स्तरिय लग्जरियस मल्टिप्लेक्स सिनेमा हलहरु थपिदै गए पनि नेपाली चलचित्र हेर्ने दर्शक बढ्न सकेन। तिनै हलहरुमा कुनैपनि भारतीय चलचित्र हेर्ने दर्शकहरुको ठुलो भिड जम्म नहुनेपानी होइन। तर नेपाली चलचित्रहरुले दर्शकहरुलाई आकर्षण गर्नै सकेन। समय समयमा एकाध स्तरिय नेपाली  चलचित्र निर्माण भै प्रदर्शन हुदाँ दर्शकहरुको भीड जम्मा नहुने पनि होइनन। त्यस्ता चलचित्रहरुले व्यवशायिक सफलताका साथै ठुलै मुनाफा पनि  नकामयेका होइनन् । तर त्यस अवधिमा बनेका अधिकांस
चलचित्रहरु स्तरहीन र भारतीय C ग्रेड चलचित्रको फोटो कपी नै जस्तोगरी निर्माण गरेका चलचित्रहरुको कारण हराएका दर्शकहरुलाई नेपाली चलचित्र निर्माता, निर्देशक, प्रमुख कलाकारहरु समेतले नेपाली भएर नेपाली चलचित्र भन्दा भारतीय चलचित्र हेर्छन भन्ने जस्ता कुराहरु फैलाएर नेपालमा भारतीय चलचित्र प्रदर्शन गर्न रोक लगाउनु पर्ने जस्ता कुराहरु समेत नल्याएका होइनन्। साथै केहि चलचित्र निर्माता निर्देशकहरुले नेपाली चलचित्र हेरिदिन हारगुहार नगरेका पनि होइनन्। तर नेपाली दर्शकहरु राम्रा र स्तरिय चलचित्र नभई हलमा आउदै आउदैनन थिए। यस्ता कुराहरुले नेपाली चलचित्रसँग सम्बन्धितहरुको मानसिकता कति कम्जोर रहेछ भनेर समेत प्रष्ट्याइ दिएको थियो।

सन् २०१० पछि बिस्तारै नेपाली चलचित्र निर्माणमा चलचित्र सम्बन्धि अध्ययन गरेका प्रतिभाशाली निर्देशक, कलाकार तथा प्राविधिकहरुको प्रवेश हुनाका साथै अत्याधुनिक प्रविधिहरु पनि भित्रिन थाल्यो। त्यसपछि नेपाली चलचित्रको धार पनि बिस्तारै परिवर्तन हुदै यथार्थवादी चलचित्रहरु बन्ने क्रम बढ्न थाले। त्यस पश्चात बनेका केहि चलचित्रहरुले ठुलो सफलताका साथै मुनाफा समेत आर्जन गरे ।
यसरी नेपाली चलचित्र निर्माण बिस्तारै अहिलेको अवस्थामा आइपुगेको छ।  अहिले पनि राम्रा नराम्रा नेपाली चलचित्रहरु निर्माण भैरहेका छन्। नेपालका चलचित्र भवनहरुमा अहिले छक्क पन्जा २ लगाएत अन्य केहि चलचित्रहरु चलिरहेका छन्।
नेपाली चलचित्रको लागी खुसीको कुरा हो अहिले पुनः नेपाली चलचित्र हेर्ने दर्शकहरु ठुलो संख्यामा ह्वात्तै वृद्धि भएको छ। अहिले प्रदर्शन भइरहेको नेपाली चलचित्रछक्क पन्जा २ सँग सम्बन्धित सबैलाई हार्दिक बधाई तथा धन्यवाद राम्रो चलचित्र निर्माण गरेको र ठुलो संख्यामा नेपाली दर्शकहरुलाई नेपाली चलचित्र हेर्न हलमा ल्याउनु भएकोमा र चलचित्र निर्माण पक्षमा सर्वसम्पन्न भारतीय चलचित्रलाई समेत व्यवशायिक चुनौती दिदै सफलता हासिल गरेकोमा। यसरी राम्रो र स्तरिय चलचित्र निर्माण हुने हो भने कसैले कसैलाई दोष पनि थुपार्नु पर्दैन र कसैले कसैलाई चलचित्र हेर्न हारगुहार पनि गर्नु पर्दैन।  त्यस्ता राम्रा चलचित्र हेर्न दर्शकहरु आपसे आप हलमा धाउछन् भन्ने कुरा राम्रा नेपाली चलचित्र प्रदर्शन भएको समयमा हामीले देखिरहेका छौं। बरु ध्यान दिनु पर्यो कि यो क्रमलाई निरन्तरता दिन अझ राम्रो र स्तरिय नेपाली चलचित्र निर्माण गरेर निरन्तर अगाडी बढ्न। अनि भोलिको दिनमा अवश्य नेपाली चलचित्रले बिश्व चलचित्र बजारमा पनि धाक जमाउने छ।
अहिले त्यस्ता चलचित्रहरु समेत निर्माण हुन् थालेका छन्, जसले ठुलो बजेट, अत्याधुनिक प्रविधि र विश्व चलचित्र बजारमा आधिपत्य जमाएको भारतीय चलचित्र सँग मुकाविला गरेर व्यापार युद्धमा समेत सफल भएका छन्।  यस्तो चलचित्रको पंक्तिमा अहिले प्रदर्शन भैरहेको नेपाली चलचित्र छक्क पन्जा २ लगाएतका केही नेपाली चलचित्रहरु निर्माण भई प्रदर्शन समेत भैसकेका छन्। अब बस यो क्रमले निरन्तरता पाउनु पर्यो।